Charakter prawny standardów zawodowych rzeczoznawców majątkowych (rozumianych zgodnie z już nieobowiązującą od września 2021 r. definicją ustawową określoną w art. 4 pkt 14  ustawy o gospodarce nieruchomościami – dalej UGN – jako reguły postępowania przy wykonywaniu zawodu rzeczoznawcy majątkowego, ustalone zgodnie z przepisami prawa) ulegał zmianom wraz z upływem czasu. 

W początkowej fazie rozwoju zawodu (w latach 90. XX w.) środowisko zawodowe w ramach Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych (PFSRM), posiłkując się rozwiązaniami stosowanymi na zachodzie Europy, opracowało szereg standardów zawartych w tzw. zielonej księdze (oznaczenie potoczne inspirowane na wzór tzw. czerwonej księgi standardów brytyjskiej organizacji RICS). Standardy te dostosowane zostały do istniejących wówczas uwarunkowań związanych z przekształceniami gospodarczymi w Polsce.

Na podstawie UGN w okresie od września 2004 r. do września 2017 r. standardy zawodowe ustalane były przez organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych w uzgodnieniu z ministrem właściwym  do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. W tym trybie wydano jednak tylko jeden standard zawodowy ogłoszony komunikatem Ministra Infrastruktury z dnia 4 stycznia 2010 r. (Dz. Urz. MI z 2010 r. poz. 1) Wycena dla zabezpieczenia wierzytelności (co wynikało z lobbingu sektora bankowego).
Jego treść oparta została o Krajowy Standard Wyceny Specjalistyczny 3 w ramach PKZW uchwalony przez PFSRM i przekazany do uzgodnienia w 2007r., następnie zmodyfikowany w 2009r. wskutek przyjęcia zmian zaproponowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. 
Inne zgłoszone projekty standardów do uzgodnienia nie zostały uwzględnione. 

W okresie od września 2017 r. do września 2021 r. wyłączną kompetencję do ich ustalania i ogłaszania przejął na podstawie znowelizowanego art. 175 ust. 6 UGN minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa – co miało służyć w ocenie administracji rządowej zwiększeniu efektywności w zakresie wydawania standardów. Jednakże jedynym standardem wydanym na ww. podstawie prawnej okazał się ogłoszony obwieszczeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 1 września 2017 r. Standard zawodowy rzeczoznawców majątkowych nr 1 – Wycena dla zabezpieczenia wierzytelności (Dz. Urz. MIiB z 2017 r. poz. 59), który swą treścią tożsamy był z wcześniej wymienionym komunikatem Ministra Infrastruktury z dnia 4 stycznia 2010 r. (ogłoszenie nowego standardu, zbieżnego z dotychczasowym wynikało ze zmiany podstawy ogłoszenia tego ostatniego, która na skutek nowelizacji art. 175 ust. 6 UGN utracił swoją moc obowiązującą).

Decyzją Ustawodawcy od września 2021 r. usunięto z UGN w ogóle pojęcie standardów zawodowych oddając ich tworzenie (jednocześnie obniżając ich rangę wyłącznie do zalecanych rekomendacji w procesie wyceny, bez możliwości egzekwowania odpowiedzialności zawodowej za nieuzasadnione odstępstwo od regulacji w nich zawartych) organizacjom zawodowym rzeczoznawców majątkowych. Obowiązywanie jedynego dotąd wydanego standardu utrzymano w mocy w okresie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie przepisów nowelizujących tj. do dnia 9 września 2023 r.

W odpowiedzi na zaistniałą sytuację prawną Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych (PFSRM) podjęła w grudniu 2021 r. inicjatywę przemianowania dotychczasowej nazwy wydanych opracowań metodycznych tj. Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW) na Standardy Zawodowe PFSRM (jako nazwy już niekolidującej z przepisami prawa, a oddającymi charakter treści swoich wydawnictw w tym zakresie).

Po upływie wyżej wskazanego okresu przejściowego najistotniejsze wytyczne tzw. standardu bankowego zawarto w przepisach prawa powszechnie obowiązującego tj. rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 5 września 2023 r. w sprawie wyceny nieruchomości (Dz. U. z 2023 r. poz. 1832). Uznano tym samym, że dotychczasowa nieefektywność administracji rządowej w tym zakresie może zostać zastąpiona/sanowana umieszczeniem podstawowych zasad wyceny w rozporządzeniu właściwego ministra.
Od 10 września 2023 r. podstawą stosowania dotychczasowego standardu (w rozumieniu UGN) dla potrzeb zabezpieczenia wierzytelności ponownie stały się Standardy Zawodowe PFSRM.